دانشمندان با کمک هوش مصنوعی فکر انسانها را میخوانند
تاریخ انتشار: ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۷۷۶۸۷
ایتنا - در حالی که هدف اصلی رمزگشایی زبان کمک به افرادی است که توانایی برقراری ارتباط را از دست دادهاند، دانشمندان آمریکایی اذعان کردهاند که این فناوری در مورد «حریم شخصی ذهن» سوالاتی را پیش کشیده است.
دانشمندان اعلام کردند روشی یافتهاند که به کمک آن میتوانند با استفاده از اسکن مغزی و مدلسازی هوش مصنوعی، «چکیده» آنچه را افراد به آن فکر میکنند، آوانویسی نوشتن نمادهای آوایی زبان کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در حالی که هدف اصلی رمزگشایی زبان کمک به افرادی است که توانایی برقراری ارتباط را از دست دادهاند، دانشمندان آمریکایی اذعان کردهاند که این فناوری در مورد «حریم شخصی ذهن» سوالاتی را پیش کشیده است.
آنها با هدف کاهش چنین ترسهایی، آزمایشهایی انجام دادند که نشان میداد رمزگشایی آنها نمیتواند در اسکنر تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی، افامآرآی (fMRI) روی فعالیت مغزی افرادی که اجازه این بررسی را نداده بودند، ساعتهای طولانی به کار رود.
پژوهشهای قبلی نشان دادند که ایمپلنت مغزی (کاشت اجزای مصنوعی در مغز) میتواند افرادی را که دیگر نمیتوانند صحبت یا تایپ کنند، قادر کند کلمات یا حتی جملات را هجی کنند. این «رابط مغز و کامپیوتر» بر بخشی از مغز تمرکز میکند که هنگام تلاش برای تشکیل کلمات، دهان را کنترل میکند.
الکساندر هات، عصبشناس دانشگاه تگزاس در آستن و یکی از نویسندگان مطالعه جدید، گفت که رمزگشایی زبان گروه او «در سطح بسیار متفاوتی کار میکند». هات در یک کنفرانس مطبوعاتی آنلاین اعلام کرد: «سیستم ما واقعا در سطح ایدهها، معناشناسی و معنا کار میکند.»
بر اساس مطالعه منتشرشده در مجله علوم اعصاب طبیعت (Nature Neuroscience) این اولین سازوکاری است که قادر به بازسازی زبان پیوسته بدون ایمپلنت مغزی تهاجمی است.
عمیقتر از زبان
برای این مطالعه، سه نفر در دستگاه افامآرآی در مجموع ۱۶ ساعت را به گوش دادن به داستانهای روایی صوتی، عمدتا پادکستهایی مانند عشق مدرن نیویورک تایمز، صرف کردند. این کار به محققان فرصت داد جزئیات این موضوع را بفهمند که چگونه کلمات، عبارات و معانی واکنشهایی را در مناطقی از مغز که برای پردازش زبان شناخته شدهاند، تحریک میکنند.
آنها این دادهها را به یک مدل زبانی شبکه عصبی وارد کردند که از جیپیتیــ۱ (GPT-1) استفاده میکرد؛ یعنی فناوری هوش مصنوعی پیشین که بعدا در چت جیپیتی (ChatGPT) معروف جایگزین شد.
این مدل برای پیشبینی نحوه واکنش مغز هر فرد به گفتار درکشده، آموزش داده شد. سپس گزینهها را محدود کرد تا نزدیکترین پاسخ را پیدا کند. بعد برای آزمایش دقت مدل، هر یک از شرکتکنندگان به داستان جدیدی در دستگاه افامآرآی گوش کردند.
اولین نویسنده این مطالعه، جری تانگ، گفت که رمزگشا میتواند «محتوای چیزی را که کاربر میشنود، بازیابی کند». به عنوان مثال، هنگامی که شرکتکننده عبارت «من هنوز گواهینامه رانندگی ندارم» را شنید، مدل عبارت «او هنوز شروع به یادگیری رانندگی نکرده است» را ساخت.
محققان اذعان کردند که رمزگشا با ضمایر شخصی مانند من یا او مشکل داشت؛ اما حتی زمانی که شرکتکنندگان به داستانهای خود فکر میکردند یا فیلمهای صامت میدیدند، رمزگشا همچنان میتوانست «خلاصه» آن را درک کند.
این موضوع نشان داد که «ما در حال رمزگشایی چیزی عمیقتر از زبانایم، سپس آن را به زبان تبدیل میکنیم».
به گفته هات، از آنجایی که اسکن افامآرآی برای ثبت کلمات منفرد بسیار کند است، «مجموعه درهمبرهمی از اطلاعات را ظرف چند ثانیه جمعآوری میکند». از این رو ما میتوانیم ببینیم که این ایده چگونه تکامل مییابد؛ حتی اگر کلمات دقیق وجود نداشته باشند.
هشدار اخلاقی
دیوید رودریگزــآریاس وایلن، استاد اخلاق زیستی در دانشگاه گرانادای اسپانیا که در این تحقیق شرکت نداشت، گفت که این امر فراتر از آن چیزی پیش رفته است که رابطهای قبلی مغز و کامپیوتر به دست آورده بودند.
او گفت که این ما را به آیندهای نزدیک میکند که در آن ماشینها میتوانند «ذهنها را بخوانند و افکار را آوانویسی کنند» و هشدار داد که این امر ممکن است برخلاف میل افراد اتفاق بیفتد؛ مانند زمانی که آنها خواباند.
محققان چنین نگرانیهایی را پیشبینی کردهاند. آنها آزمایشهایی انجام دادند که نشان میداد اگر رمزگشا پیشتر در مورد فعالیت مغزی خاص خود آموزش ندیده باشد، روی یک فرد کار نمیکند.
سه شرکتکننده هم توانستند رمزگشا را بهراحتی از کار بیندازند. هنگام گوش دادن به یکی از پادکستها، به کاربران گفته شد که هفت تا هفت تا بشمارند، حیواناتی را نام ببرند و تصور کنند یا داستان متفاوتی در ذهن خود تعریف کنند. به گفته پژوهشگران، تمام این روشها رمزگشا را از کار انداختند.
این گروه در مرحله بعد امیدوار است که این روند را سرعت بخشد تا بتواند اسکنهای مغز را در زمان واقعی رمزگشایی کنند.
آنها همچنین خواستار قوانینی برای محافظت از حریم شخصی ذهن شدند.
رودریگزــآریاس وایلن، متخصص اخلاق زیستی، گفت: «ذهن ما تاکنون حافظ حریم شخصی ما بوده است. این کشف میتواند اولین گام برای به خطر انداختن این آزادی در آینده باشد.»
منبع: ايتنا
کلیدواژه: هوش مصنوعی ChatGPT چت بات حریم شخصی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.itna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ايتنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۷۷۶۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
صنعت نشر هند برای تولید کتابهای صوتی با هوش مصنوعی آماده میشود
هندوستان در این دوره از نمایشگاه به عنوان مهمان ویژه قرار است صنعت نشر خود را به ایرانیان معرفی کند. جریان نشر در هندوستان به دلیل وجود زبانهای بومی گوناگون از تنوع خاصی برخوردار است. هندوستان به دلیل پیشینه تاریخی و همچنین روابط فرهنگیاش با ایران محتوای بسیاری برای ارائه به ایرانیان دارد. اما این صنعت اکنون در حوزه تکنولوژی نیز در حال آزمودن ایدههایی است که میتواند برای ایرانیان کارآیی داشته باشد. متنی که در ادامه میخوانید، با ترجمه و تالیف مارال توکلی یکی از این ایدهها را معرفی میکند:
صنعت نشر هند امکانات تولید کتابهای صوتی هوش مصنوعی را بررسی میکند، ناشران آماده حضور در این عرصه هستند، اما صداپیشگان و خوانندگان تردید دارند.
مدیسون مردی را توصیف میکند که به یک منظره زیبا نگاه میکند. صدای آهسته و بافتدار مدیسون هنگام توصیف آن منظره دلفریب بالا و پایین میشود. او کمی مکث میکند تا کمی تعلیق ایجاد شود، سپس وارد نقطه اوج میشود.
مدیسون یک انسان نیست، بلکه یک «راوی دیجیتال» است که Apple Books بهطور خاص برای ژانرهای داستانی و عاشقانه ایجاد کرده است. برخی دیگر از راویان دیجیتالی موجود در این فهرست عبارتند از «جکسون» معمولی و دوستانه، «هلنا» سخت و ترسناک و «میچل» خشک اما استادانه.
اپل بوکز در وبسایتش، راویهای دیجیتالی خود را به عنوان راهی برای کمک به نویسندگان مستقل و نویسندگانی که آثارشان توسط ناشران کوچکتر منتشر شده، پیشنهاد میکند، چرا که با موانعی مانند سردرگمی فنی و هزینههای بالا مواجه نمیشوند.
وقتی این خبر در جامعه صداپیشگی پخش شد، واکنشهای منفی بسیاری را برانگیخت، حتی زمانی که اپل بوکز به خوانندگان اطمینان داد که «به رشد فهرست کتابهای صوتی با روایت انسان ادامه خواهد داد.»
به نظر میرسد «راوی هوش مصنوعی» موضوعی مرتبط با ایالات متحده آمریکا یا اروپا محور بهنظر برسد، اما کتابهای دیجیتال یا روایت شده با هوش مصنوعی ممکن است از لپتاپها و تلفنهای هوشمند هندیها دور نباشند.
آنانت پادمانابهان؛ مدیرعامل «هارپر کالینز» هند، گفته است که آنها درحال حاضر درحال «نمونهگیری» از راویان هوش مصنوعی برای کتابهای صوتی هستند، اما هنوز صدایی که دوست داشته باشند پیدا نکردهاند. او معتقد است که هوش مصنوعی میتواند به تولید کتابهای صوتی بیشتر و صرفهجویی در زمان کمک کند.
پادمانابهان گفت: «میتوانم به شما بگویم، شما تفاوت خوانش توسط هوش مصنوعی و انسان را نمیدانید.» «این جایی است که به آن میرسد تا زمانی به شما بگویم که این توسط هوش مصنوعی روایت شده است» (یا) «این روایت انسان است»، فکر نمیکنم متوجه شوید. در روایتهای غیرداستانی و جاهای دیگر، فکر نمیکنم مهم باشد. فکر میکنم در داستانها مهم است که روایت کجا مکث میکند، جایی که راوی چیزهای بیشتری را به ارمغان میآورد.»
وی افزود که راویهای هوش مصنوعی انتشار سریعتر کتابهای ترجمه شده را نیز امکانپذیر میکنند.
نویسندگان چه فکری میکنند؟
خوانندگان و نویسندگان نگران پیامدهای اجتماعی جریان اصلی کتابهای روایت شده توسط هوش مصنوعی هستند و صداپیشگان فرصتهای شغلی را از دست میدهند. متخصصان همچنین میترسند که کتابهای صوتی که قبلا توسط آنها روایت شده است، بدون رضایت آنها برای آموزش ابزارهای هوش مصنوعی که میتواند جایگزین آنها شود، استفاده شود.
با درنظر گرفتن این موضوع، آیا خوانندگان و نویسندگان هندی از کتابهای روایت شده توسط هوش مصنوعی حمایت میکنند؟
میمی موندال، نویسنده هندی داستانهای علمی تخیلی و فانتزی، گفت که از مفهوم کتابهای روایت شده با هوش مصنوعی و شکل آینده علمی-تخیلی اطراف او «بسیار هیجان زده» است. با این حال، او اعتراف کرد که اگر جایگزین انسانی وجود داشته باشد، چنین کتابهایی را توصیه یا خریداری نمیکند.
ازنظر فنی این تقصیر هوش مصنوعی نیست. فقط این است که ما آن را به چنین دنیای نابرابری میآوریم و آن را به وسیله دیگری برای ظلم تبدیل میکنیم.
رش سوزان، نویسنده و ویراستار، که کتابها را در وبلاگ The Book Satchel مرور میکند، گفت که به کتابهای صوتی زیادی گوش میدهد، اما راویهای هوش مصنوعی/دیجیتال را «رباتیک و بی جان» میداند. او همچنین گفت که با بازبینی کتابهایی که توسط راویهای دیجیتال خوانده میشود، موافقت نمیکند.
خانم سوزان در بیانهای ایمیلی گفت: «من راوی دیجیتالی را به اندازه کافی خوب نمیدانم که با صداپیشگانی که میتوانند جزئیات احساسات را از طریق آهنگ و سبک خواندن خود برانگیزند رقابت کنند. بنابراین، نظر کلی من درمورد کتاب تغییر میکند. امیدوارم روی این تمرکز کنیم که فناوری جدید چگونه میتواند به ما در انجام سریعتر و آسانتر کمک کند، و به دنبال راههایی نباشیم که در آن کار انسان کم ارزش شده و قابل تعویض باشد.»
از منظر یک منتقد، خانم سوزان نگران بود که راوی دیجیتال عاملی است که میتواند بر موفقیت یا عدم موفقیت یک کتاب تأثیر بگذارد.
او هشدار داد: «یک کتاب خوب میتواند به یک کتاب صوتی متوسط در دست یک راوی بد تبدیل شود.»
خانم موندال همچنین به طنز جایگزینی هوش مصنوعی با نیروی انسانی اشاره کرد و گفت که حتی با ارزانتر شدن فرآیندهای تولید و ارزان شدن کتابها، مردم شغل خود را از دست میدهند.
وی اشاره کرد: «من میتوانم ببینم مطبوعات کوچک و نویسندگان به حاشیه رانده شده چگونه میتوانند از نیروی کار هوش مصنوعی سود ببرند، و من از آنها به خاطر استفاده از این فرصت کینهای ندارم. ما نباید انتظار داشته باشیم که عدالت اجتماعی بر دوش ضعیفترین اعضای جامعه ما بیاید. این نویسندگانی مانند من هستند که میتوانند درمورد این موضوع موضع بگیرند و حرفه خود را از دست ندهند.»